Flitst het leven voor de ogen bij het sterven?
Studie: Specifieke golfpatronen opgenomen in een stervend brein
De dood is altijd een mysterie geweest voor de mens. Wat kunnen mensen zien of voelen als ze sterven? Wetenschappers die de hersengolven van een stervende patiënt registreerden, hebben misschien inzicht in het mysterie.
Bij het gebruik van continue elektro-encefalografie (EEG) om de hersengolven van een 87-jarige epileptische man op te nemen, volgde een internationaal team van wetenschappers zijn hersenactiviteit terwijl hij een hartaanval kreeg en stierf. De studie werd gepubliceerd in februari 2022 in de editie Front Aging Neuroscience.
Hersengolven zeer actief na hartstilstand
Dr. Ajmal Zemmar, een neurochirurg aan de Universiteit van Louisville die deelnam aan het onderzoek, zei dat er specifieke patronen van hersengolven verschenen in de hersenen van de patiënt 30 seconden voor en nadat zijn hart stopte met kloppen.
“Door het genereren van oscillaties die betrokken zijn bij het ophalen van herinneringen, spelen de hersenen mogelijk een laatste herinnering van belangrijke levensgebeurtenissen vlak voor we sterven, vergelijkbaar met die gerapporteerd in bijna-doodervaringen,” vertelde Zemmar aan Frontiers.
Uit een studie uit 2013, gepubliceerd in de National Academy of Sciences, bleek dat alle negen muizen in het experiment zeer actieve hersengolven hadden gedurende 30 seconden na de hartstilstand. Dit is opvallend vergelijkbaar met wat het team van Zemmar vond bij hun bijna-doodpatiënt.
EEG onthult verschillende patronen van hersenactiviteit
Bijna-doodervarenden kijken terug op hun leven
Het verschijnsel van “terugkijken op het leven” vlak voor of tijdens het sterven is veel personen overkomen die een bijna-doodervaring hadden.
Dannion Brinkley, auteur van Saved by the Light, schreef over zijn twee bijna-doodervaringen. Na de publicatie in 1994 werd het boek vijf maanden achtereen door The New York Times als bestseller vermeld.
Brinkley herinnerde de lezers aan zijn eerste bijna-doodervaring op 17 september 1975. Tijdens een storm in Aiken, South Carolina, was de 25-jarige Brinkley thuis, aan het telefoneren met een vriend, toen een bliksemschicht hem via de telefoonlijn trof en hem in de lucht wierp.
Nadat hij een immense hitte en pijn had ervaren, zei Brinkley dat hij voelde dat zijn ziel zijn lichaam verliet en dat hij in vrede en rust baadde. Hij zei dat hij in de lucht zweefde en toekeek hoe zijn familie en vrienden hem in paniek eerste hulpverleenden. Hij zag ambulances aanrijden en zijn lichaam naar het ziekenhuis brengen. Brinkley’s ziel ging door een tunnel naar een plaats van licht.
Brinkley begon toen terug te kijken op de 25 jaar van zijn leven en zag zelfs de kleinste details. Het verbaasde hem dat hij zich kon verplaatsen in de gevoelens van andere mensen die werden getroffen door incidenten waarbij hij betrokken was. Brinkley groeide ongeremd op en was een pestkop die er plezier in had te vechten en anderen te vernederen. Bij het doornemen van zijn geschiedenis voelde hij uit de eerste hand de pijn, angst, paniek en hulpeloosheid van zijn slachtoffers.
In één van die herinneringen schoot Brinkley tijdens de Vietnamoorlog een Noord-Vietnamese officier dood. In zijn bijna-doodervaring voelde Brinkley de verwarring die de officier voelde toen hij in het hoofd werd geschoten, evenals de hulpeloosheid en het verdriet dat hij zijn familie niet meer kon zien. Bovendien voelde hij de pijn die de familie van de agent nog jaren na zijn dood voelde. Toen de flashback eindigde, werd hij overweldigd door wroeging en schaamte. Na zijn terugkeer in de sterfelijke wereld, veranderde Brinkley zichzelf volledig en deed alles wat hij kon om anderen te helpen.
Bijna-doodervaringen zijn niet ongewoon
De term “bijna-doodervaring” werd bedacht door dr. Raymond Moody, een bekende psycholoog en professor aan de Universiteit van Nevada. In 1975 publiceerde Moody “Life After Life“, een boek gebaseerd op zijn studie van 100 patiënten die een “klinische dood” hadden meegemaakt en weer tot leven kwamen. Hij deelde hun ervaringen over de wereld na de dood in hun eigen woorden. Sindsdien is er veel meer wetenschappelijk onderzoek gedaan naar bijna-doodervaringen.
In een studie uit 2014, gepubliceerd in Frontiers in Human Neuroscience, bestudeerden onderzoekers 190 bijna-doodervaringen met verschillende kenmerken, waaronder die welke zich voordeden na niet-levensbedreigende gebeurtenissen zoals slaap, meditatie en flauwvallen, maar ook bijna-doodervaringen die zich voordeden tijdens een coma veroorzaakt door zuurstofgebrek, trauma of ziekte.
Er werden verschillende overeenkomsten gevonden in de bijna-doodervaringen, waaronder het zien van helder licht, het gevoel buiten het lichaam te zijn en flitsen van gebeurtenissen uit het verleden. De meest voorkomende bijna-doodervaring, gerapporteerd door 89 tot 93 procent van de deelnemers in elke categorie was “een gevoel van vrede of aangenaamheid”.
Een voor sommigen misschien verrassend feit is dat veel mensen bijna-doodervaringen hebben. Een studie gepubliceerd in Psychiatry in 1993 schatte dat ongeveer vijf procent van de volwassen Amerikaanse bevolking een bijna-doodervaring heeft gehad—dat is 30 tot 40 procent van de mensen die dicht bij de dood komen. Uit een Nederlands onderzoek uit 2001, gepubliceerd in The Lancet, bleek dat van 344 patiënten die met succes werden gereanimeerd na een hartstilstand, 62 (18 procent) een bijna-doodervaring hadden gehad.
Schrijver uit Hong Kong deelt wonderbaarlijke bijna-doodervaring
Chip Tsao, een schrijver uit Hongkong, vertelde over zijn wonderbaarlijke bijna-doodervaring uit 1994 in een interview op het YouTube-kanaal van Stephen Chan Chi-wan, de hoofdadviseur van Commercial Radio Hongkong.
Tsao herinnerde zich dat hij in 1994, toen hij 36 was, na een ernstig auto-ongeluk op sterven na dood naar een ziekenhuis werd gebracht. Na 15 uur spoedoperatie vertelde de dokter hem dat alle medische opties waren uitgeput en “nu is het aan uw wilskracht”. Terwijl hij op sterven lag, zag Tsao een grote zee voor zich, met gouden en roze lotusbloemen zo groot als ronde tafels die in de zee dreven. Hij hoorde ook sutra’s die in zijn oor werden gezongen.
De Hongkongse schrijver Chip Tsao vertelde over zijn wonderbaarlijke bijna-doodervaring
Tsao zei dat de ervaring heel duidelijk en echt was, alsof er een kracht was die hem naar de overkant duwde, maar er was ook een stem in hem die hem zei niet over te steken omdat hij zoveel onafgemaakte zaken had.
“Het was een gevoel van angst, maar ook van vrede,” zei hij. “Ik bleef mezelf afvragen. Het zou comfortabel zijn om over te steken. Die lotusbloemen zouden me als een boot naar een andere plaats brengen.”
De beroemde schrijver ervoer ook verschillende dingen die zelfs de wetenschap niet kon verklaren.
Terwijl hij op de IC lag, kon Tsao zijn ouders horen praten over zijn behandeling en of er een tweede thoraxspecialist bij moest komen. Hij hoorde zijn ouders ook huilen. Een halve maand later werd Tsao van de IC overgebracht naar een algemene afdeling. Toen zijn ouders hem kwamen bezoeken, vertelde hij hen dat hij, terwijl hij bewusteloos was, hen hoorde praten over het inhuren van een specialist.
Zijn vader zei dat het waar was, maar was verbaasd omdat ze het in een hotelkamer buiten het ziekenhuis hadden besproken.
“Hoe kon je dat horen, zo ver weg?” vroeg de vader.
Toch was Tsao ervan verzekerd dat hij niet hallucineerde, want hij hoorde het gesprek duidelijk en kon het zelfs herhalen.
Een andere wonderbaarlijke gebeurtenis was dat toen Tsao op de IC lag, zijn vrienden hem kwamen bezoeken. De volgende dag zag Tao deze vrienden weer op bezoek komen, in dezelfde kleren en met dezelfde woorden. Tao vond het erg vreemd. Na navraag leerde hij dat hij in zijn bijna-doodervaring had voorzien dat zijn vrienden hem de volgende dag zouden bezoeken.
Deze ervaringen gaven Tsao een dieper begrip van de betekenis van leven en dood.
“Na dingen in de toekomst te hebben gezien en deze ruimte te hebben verlaten, moet er een andere plaats zijn voor mensen na de dood,” zei hij. Later in zijn leven kwam Tsao nog twee keer in aanraking met de dood, waardoor hij een nieuwe kijk kreeg op het leven, de ruimte-tijd, en het hiernamaals. Zijn ervaring deed hem ook geloven dat er een hogere kracht boven de mensheid staat.
Studie: Geestelijke helderheid tijdens bijna-doodervaringen suggereert dat de geest los van de hersenen bestaat
Als de geest slechts een functie van de hersenen is, spreekt het voor zich dat hoe meer de hersenen beschadigd zijn, hoe slechter de geest zal functioneren. Hoewel dit is wat het meeste moderne hersenonderzoek vindt, is er voldoende bewijs voor het tegendeel: in extreme omstandigheden, zoals bijna dood, kunnen de hersenen goed functioneren - of zelfs beter dan normaal - wanneer de hersenen beschadigd zijn.
Dit suggereert dat de geest onafhankelijk van de hersenen kan functioneren.
Een onderzoeker die dergelijke gevallen bestudeert, is dr. Alexander Battyani, hoogleraar theoretische psychologie en filosofie van de psychologie in Liechtenstein en in de afdeling Cognitieve Wetenschappen van de Universiteit van Wenen.
In hun laatste studie, deze maand gepubliceerd in het Journal of Near Death Research , analyseerden Batthyani en collega's duizenden meldingen van bijna-doodervaringen (BDE's) om de kwaliteit van het gezichtsvermogen en de cognitie te bepalen.
Hij meldde: "Hoe ernstiger de fysiologische crisis, hoe waarschijnlijker het is dat BDE-overlevenden rapporteren dat ze verschillende en complexe cognitieve en sensorische functies ervaren."
Een deel van Batthyani's doel was om eerder onderzoek te repliceren, hoewel weinig, dat de kwaliteit van het gezichtsvermogen en de cognitie tijdens bijna-doodervaringen onderzocht.
In een studie uit 2007 door onderzoekers van de Universiteit van Virginia getiteld "Ongebruikelijke ervaringen: bijna-doodervaringen en verwante verschijnselen", rapporteerde 52,2 procent van de overlevenden van een bde een scherper zicht. Jeffrey Long, MD, oprichter van de Near-Death Experience Research Foundation (NDERF), ontdekte in een onderzoek onder 1.122 BDE's dat ongeveer 74% rapporteerde "meer bewustzijn en alertheid".
“Ik voelde me enorm bewust, volledig aanwezig, scherp en gefocust. Achteraf gezien is het alsof ik half sliep toen ik leefde en volledig wakker was nadat ik dood was verklaard", zei een overlevende, zoals opgemerkt in Battiani's studeerkamer.
“Het is alsof ik half sliep toen ik leefde en volledig wakker was nadat ik dood was verklaard.” — BDEer.
“Mijn geest werd helder en mijn gedachten leken snel en beslissend. Ik voelde een groot gevoel van vrijheid en was best tevreden om van mijn lichaam af te komen. Ik voelde me verbonden met alles om me heen op een manier die ik niet kan beschrijven. Ik had het gevoel dat ik sneller nadacht of dat de tijd aanzienlijk langzamer was gegaan”, zei een ander.
Hoewel de studie van Batthyani tot op zekere hoogte de resultaten bevestigde van eerdere studies die een toename van cognitieve en sensorische functies tijdens bijna-doodervaringen aantoonden, had zijn methodologie enkele beperkingen. Hij zei dat deze beperkingen mogelijk hebben geleid tot lagere schattingen van het percentage BDE's met een verhoogde cognitie.
Methodologische beperkingen
Hij verzamelde duizenden schriftelijke rapporten van online-ervaringsbronnen, zoals de NDERF-website, en liet ze door een computerprogramma lopen dat woorden identificeerde die verband hielden met visie of cognitie (zoals 'zag' of 'gedachte').
Hij en zijn collega's beoordeelden vervolgens de kwaliteit van visie of cognitie beschreven in deze kleine steekproef op een schaal van -2 tot +2. Vervolgens vernauwden ze hun onderzoek tot ervaringen met gedetailleerde uitleg van de medische aandoeningen die gepaard gaan met BDE's. Alleen patiënten met hart- en/of ademhalingsstilstand werden in deze studie opgenomen.
In eerdere onderzoeken werden BDE-deelnemers direct gevraagd naar de kwaliteit van hun visie en cognitie. Batthyani's onderzoek kon echter alleen de informatie analyseren die in algemene BDE-rapporten wordt gepresenteerd. Dus toen hij bijvoorbeeld besloot dat er "geen veranderingen" waren in cognitie of visie in sommige rapporten, kan het heel goed een verandering zijn geweest, maar de BDE-overlevende beschreef het niet specifiek genoeg om te tellen.
Ongeveer 47% van de BDE-deelnemers die visuele perceptie noemden, verklaarde dat ze een verbeterd gezichtsvermogen hadden. En 41% had geen verandering in gezichtsvermogen, “wat op zichzelf vrij opmerkelijk is gezien het feit dat deze patiënten in een kritieke toestand verkeerden en vaak bewusteloos waren”, zei Battiani in een e-mail aan The Epoch Times.
Ongeveer 35% van degenen die BDE's hadden die expliciet melding maakten van bewustzijn en denken, zeiden dat ze meer bewustzijn en denken hadden. En ongeveer 61 procent meldde een normaal dagelijks bewustzijn tijdens hart- en ademhalingsstilstand.
Gezien de implicaties van zijn onderzoek, was Batthyani voorzichtig met het opmerken van andere tekortkomingen in zijn methodologie, waaronder het feit dat online beschrijvingen van BDE's enkele frauduleuze rapporten kunnen bevatten. Maar hij noteerde ook redenen waarom deze methodologische tekortkomingen waarschijnlijk geen invloed zullen hebben op zijn algemene conclusie dat bijna-doodervaringen in het algemeen een beter gezichtsvermogen en cognitie met zich meebrengen.
Over het risico van opname van frauduleuze accounts schreef hij bijvoorbeeld: "NDERF, de grootste bron van BDE's die hier is bestudeerd, heeft minder dan 1 procent van de gepubliceerde BDE's verwijderd vanwege zorgen over hun geldigheid. Gezien het enorme aantal accounts is het ook onwaarschijnlijk dat de neprapporten onze resultaten op de een of andere manier wezenlijk vertekend hebben. Je zou verwachten dat de nepaccounts... het prototype zijn van het populaire BDE-verhaal.”
Patiënten die jarenlang volkomen onsamenhangend zijn geweest, lijken kort voor het overlijden plotseling tot bezinning te komen.
Naast deze onderzoeken naar bijna-doodervaringen, ondersteunt onderzoek naar terminale luciditeit en mentale visusverschijnselen ook de bevinding dat de geest complexe bewuste activiteiten kan ondernemen, zelfs wanneer de hersenfunctie ernstig is aangetast, zegt Batthyani.
Einde helderheid, mentale visie
Hij bestudeerde terminale luciditeit bij patiënten met de ziekte van Alzheimer. Dit is een fenomeen waarbij patiënten die jarenlang volledig onsamenhangend zijn geweest, kort voor het overlijden plotseling tot bezinning lijken te komen.
Wanneer de hersenen zich in het uiterste stadium van degeneratie bevinden, zou men verwachten dat het vermogen om coherente verbanden te leggen tussen herinneringen en verschillende gedachten en emoties zo sterk zou verdwijnen dat er geen 'hele' persoonlijkheid meer zou kunnen ontstaan. Op dit moment lijkt de hele geest echter door hem heen te gaan, met al zijn verbindingen intact.
"Mind vision" verwijst naar een fenomeen waarbij blinde mensen melden dat ze kunnen zien tijdens bijna-doodervaringen. Dit werd bijvoorbeeld onderzocht door Kenneth Ring van de Universiteit van Connecticut. Ring ontdekte dat 15 van de 21 blinde deelnemers tijdens hun bijna-doodervaring melding maakten van een soort visus.
Hallucinaties?
Batthyany merkte op dat sommige wetenschappers bijna-doodervaringen beschouwen als hallucinaties veroorzaakt door neurofysiologische processen.
“De bevindingen die in dit artikel worden gerapporteerd en gevallen van terminale helderheid en geestesvermogen lijken echter iets anders te suggereren, in die zin dat ze wijzen op de aanwezigheid van een complexe en gestructureerde bewuste ervaring tijdens achteruitgang, afbraak of afwezigheid van de neurobiologische correlaten die gewoonlijk als oorzakelijke factoren worden beschouwd, van BDE's - en van bewuste ervaring in het algemeen”, zei hij.
Hij concludeerde dat bewustzijn, inclusief een gevoel van eigenwaarde, complexe visuele beelden en mentale helderheid, soms een veranderde hersenfunctie kan overleven, inclusief zelfs vlakke elektrische activiteit in de hersenen.
Einde helderheid en mentale visie zijn zeer zeldzame gebeurtenissen, maar bijna-doodervaringen zijn talrijker, en "onze resultaten geven aan dat continuïteit van visuele beelden, denken en zelfgevoel de regel is, niet de uitzondering, tijdens bijna-doodervaringen. "
Batthyani schreef: "Het blijft aan toekomstige onderzoekers om onze informele observatie door middel van formele analyse te bevestigen of te weerleggen."
Zijn studie "Complexe visuele beelden en cognitie tijdens bijna-doodervaringen" is te vinden in Volume 34, No. 2, Journal of Near-Death Research .