Page 202 - VKBP2
P. 202

÷àòëåâøåìóñÿ ïîäîáíî áîðîçäå”. Òàêæå áîðîçäà, ðåçóëüòàò              1839 Ñëîâî íåïðÿ â óïîòðåáëåííîé çäåñü ôîðìå, ñ ÿ íà êîíöå,
âñïàøêè, èíîñêàçàòåëüíî íàìåêàåò íà ðàâíûì æå îáðàçîì                ôîíåòè÷åñêè óäèâèòåëüíî ñîâïàäàåò ñî ñëîâîñî÷åòàíèåì íå
òÿæêèé è äîëãèé ïðîöåññ òðóäà ïðèâíåñåíèÿ êóëüòóðû –                 ïðÿ – “íå âîéíà”…
êàðòèííî, íàãëÿäíî.                                                  1840 Îêîí÷àíèå -ñ ÿâíî ãîâîðèò î òîì, ÷òî ýòî ãðå÷åñêîå (ýë-
1831 Ëèáî “ïîïàñòü ê Íèì”. ïîòðàùåòå – èíô. óãîäèòü (ñð. óêðà-       ëèíñêîå) èìÿ.
èíñê. ïîòðàôèòè ïîïàñòü; óãîäèòü; ïîëüñê. potrafiæ ïîïàñòü;          1841 åëàíåñòü – Ýëàíåö/ Ýëëèí, ýòíîíèì, áóêâ. ïðèòÿæ. ýëëèí-
óãîäèòü).                                                            ñêèé. Ä.Ä. ïèøåò: “Àñêîëüä è Äèð â ëåòîïèñÿõ óïîìèíàþò-
1832 Ñëîâîôîðìà ýòîãî èìåíè àñêëä âñòðå÷àåòñÿ âî Âëåñêíèãå           ñÿ âìåñòå âïëîòü äî èõ óáèéñòâà Îëåãîì â 882 ã. (õîòÿ ïîãðå-
11 ðàç, àñêîëä – 1, àñêëäè (ìí. ÷.) – òàêæå 1 ðàç. (Åñòü åùå ñîêðà-  áåíû îíè áûëè â ðàçíûõ ìåñòàõ). Èìåíà èõ ñêàíäèíàâñêèå.
ùåííûå íàïèñàíèÿ, àñêû, àñüê è àñê, ïî îäíîìó ðàçó.) Èç ýòîãî        Ïî ëåòîïèñè, îíè áîÿðå Ðþðèêà, ïî ßíó Äëóãîøó (ïîëüñêî-
âèäíî, ÷òî ñîâðåìåííîå íàïèñàíèå ýòîãî èìåíè ñ ìÿãêèì                ìó èñòîðèêó XV â.), – ïîòîìêè Êèÿ.”
çíàêîì è ïðîèçíîñèìîå ñ óäàðåíèåì íà êîíå÷íîì ñëîãå –                1842 îðöå – ïð. âð. 3 ë. åä. ÷. ãîâîðèë.
ïîçäíåéøåå, à â äðåâíîñòè ýòî èìÿ ïðîèçíîñèëîñü ñ òâåð-              1843 ñüâà (ôîíåòè÷. âàðèàíò ìåñò-ÿ ñâà) – âîçâðàòí.-ïðèòÿæ.
äûì ë è, êàê ïðåäïîëàãàåòñÿ â ñâÿçè ñ åãî íàïèñàíèåì, ñ              ìåñòîèì. ñâîÿ; âñÿ; ñåáå (âñå çíà÷åíèÿ ñì.: ñâà – 1. âîçâðàòí.-
óäàðåíèåì íà ïåðâîé ãëàñíîé.                                         ïðèòÿæ. ìåñòîèì. ñâîé, ~ÿ, ~å, ~è, ~èõ, ~èìè; ñåáå) ◊ î ñüâà –
1833 çàõöü (ôîíåòè÷. çàõ¤öü) – æåëàíèå; ïîæåëàíèå (ñð. ïîëüñê.       î ñåáå.
zachcianka ïðèõîòü, æåëàíèå; zachcieæ çàõîòåòü, ïîæåëàòü;            1844 òëå – ïð. âð. 3 ë. åä. ÷. äàâèë; ïîäàâëÿë (ñð. ïîëüñê. t³uc
zachêcaæ ïîîùðÿòü, îáîäðÿòü; zachêta ïîîùðåíèå, îáîäðåíèå,           áèòü, êîëîòèòü, òîëî÷ü; ðàçáèâàòü, äðîáèòü; t³umiæ óñìèðÿòü,
ñòèìóë). Ä.Ä. ïèøåò: “äëÿ çàùèòû íàøåé” – ñð. òæ. çàõöåíü            ïîäàâëÿòü, çàãëóøàòü; ðóññê. òîëêàòü; òîëî÷ü; ÷åøñê. tlumiti
(âîçì., âì. *çàõ(è)ùå(íü)) – çàùèòà; òæ. çàõèòå, çàõèùå – çàùèòà.    ïîäàâëÿòü, ñäåðæèâàòü). Ä.Ä. ïèøåò: “À Äèðîñ ãðå÷åñêèé
1834 ñåòå – 1. èñòèííîå ◊ äî ñåòå – áóêâ. äî èñòèíû, ò.å. ïîèñòèíå.  óãîâîðèë (?) âñåõ è íà ïðåñòîëå ñåë ïðåæäå åãî”. Ñîâåðøåí-
1835 Ò.å., èñïîëüçóÿ ñîâðåìåííîå âûðàæåíèå, “áóäó÷è Ãðå-             íî íåïîíÿòíî, ÷òî â ýòîì ïðåäëîæåíèè ìîæíî ïîíÿòü êàê
êîì”. ÿêî – 1. êàê (òæ. â êà÷åñòâå êîãî-ë., ïåðåâîäèòñÿ              “ïðåñòîë”, è, êðîìå òîãî, ðàçâå òëå ïîõîæå íà “óãîâîðèë”?..
êîñâ. ïàäåæîì).                                                      îâå – 1. èì., îáù. ï. òå; îíè; òåõ; èõ.
1836 èåëàíñòèå – åëàíñêèå/ ýëëèíñêèå.                                1845 îâðàæäå – ïð. âð. 3 ë. åä. ÷. ïîðàçèë; ïîáåäèë; îäîëåë.
1837 Èíôèíèòèâíàÿ êîíñòðóêöèÿ ïðî ãîñòèå èåëàíñòèå õðÿíåòå, ñ ïðî-   1846 òå – 5. (ôîíåòè÷. ò¤) – òîìó/ ýòîìó; òîãî/ ýòîãî.
ñòûì ñîþçîì ïðî, “äëÿ”, íå èìåÿ â ñîâðåìåííîì ðóññêîì                1847 âðãà <îò *âðàãú> – âèí. ï. ì. ð. âðàãà. Òàêæå, âîçìîæíî,
áóêâàëüíîé àíàëîãèè, ïåðåâîäèòñÿ ñ ïîìîùüþ êîíñòðóêöèè               “âàðÿãà”.
“äëÿ òîãî, ÷òîáû”.                                                   1848 ðåùåíå – 1. ñêàçàííîå; ðå÷åííîå 2. ðå÷åíèÿ. Ä.Ä. ïèøåò
1838 èäÿùè ñóòå – êîíñòðóêöèÿ ñ ïðè÷àñòèåì íàñòîÿùåãî âðåìå-         “èçðå÷åíèÿ”, íî “èçðå÷åíèÿ” ñåé÷àñ îçíà÷àåò íå “ñêàçàí-
íè, ïîäîáíàÿ (ïî ôîðìå) ñîâðåìåííîìó àíãëèéñêîìó (they)              íîå”, à “âûñêàçûâàíèå”, äàæå “öèòàòà”.
are going – “(îíè) èäóò”, áóêâ. “(îíè) ñóòü èäóùèå”. Ïðàâ-           1849 áåíäüùå – ïåðô. ô. 3 ë. ìí. ÷. áóäóò.
äà, ñìûñë àíãëèéñêîãî âûðàæåíèÿ íå âïîëíå òîò, ÷òî ó äðåâ-           1850 âðçè <îò *âðàãú> – èì., âèí. ï. ìí. ÷. îò âðàãè. Òàêæå,
íåðóññêîãî, è îçíà÷àåò, ÷òî îíè ñåé÷àñ, â äàííûé ìîìåíò              âîçìîæíî, “âàðÿãè”. Íà òàêîå ïðî÷òåíèå íàìåêàåò èäóùåå
èäóò, à èäÿùè ñóòå – [îíè] ñóòü õîäÿùèå. Ïðèáëèçèòåëüíàÿ àíà-        ñëåäîì âðÿçè <îò *âàð¤çü/ âàð¤ãú/ â(à)ðÿãú> – èì. ï. ìí. ÷. âàðÿãè.
ëîãèÿ òóò â òîì, ÷òî óïîòðåáëåíî ïðè÷àñòèå – ÷òî è â òîì è           1851 Ä.Ä. ïèøåò “ñåáå ïðèíîñÿò æåðòâû” – õîòü âàðÿæñêàÿ
äðóãîì ñëó÷àå îòëè÷àåòñÿ îò ñîâðåìåííîãî ðóññêîãî óïîò-              âåðà è îòëè÷àëîñü îò ðóññêîé, íî íå íàñòîëüêî æå, ÷òî îíè
ðåáëåíèÿ.                                                            ñåáÿ áîãàìè ñ÷èòàëè è ñåáå æåðòâû ïðèíîñèëè!

400                                                                                                                                                              401
   197   198   199   200   201   202   203   204   205   206   207